Lỗi thi công phần thô: "Bệnh mãn tính" tiềm ẩn và cách nhận biết, xử lý

Hành trình xây dựng một ngôi nhà là quá trình hiện thực hóa giấc mơ, nhưng giấc mơ đó có thể dễ dàng biến thành nỗi lo triền miên nếu công trình mắc phải những lỗi thi công phần thô nghiêm trọng. Phần thô được ví như "bộ xương" của ngôi nhà, và bất kỳ một sai sót nào trong giai đoạn này, dù là nhỏ nhất, cũng sẽ trở thành những "căn bệnh mãn tính" tiềm ẩn, âm thầm phá hủy sự bền vững và an toàn của công trình theo thời gian.

Nhiều chủ nhà thường chỉ quan tâm đến vẻ đẹp bề ngoài mà bỏ qua việc giám sát chất lượng cốt lõi bên trong. Từ kinh nghiệm thực chiến tại hàng trăm công trình, Xây Dựng Kim Anh đã chứng kiến rất nhiều hậu quả đáng tiếc do những lỗi thi công phần thô gây ra. Bài viết này sẽ là một cuốn cẩm nang chi tiết, giúp bạn nhận diện các dấu hiệu, hiểu rõ nguyên nhân, hậu quả và quan trọng nhất là biết cách khắc phục lỗi xây dựng hiệu quả, để bảo vệ tài sản lớn nhất của đời mình.

Lỗi 1: Bê tông bị rỗ - "Tổ ong" chết người trong kết cấu

Đây là một trong những lỗi thi công phần thô phổ biến và nguy hiểm nhất, thường xuất hiện ở cột, dầm, và sàn bê tông.

Dấu hiệu nhận biết

• Sau khi tháo cốp pha, bề mặt bê tông không láng mịn mà xuất hiện nhiều lỗ hổng, lỗ rỗng.

• Nhìn kỹ vào các lỗ rỗ sẽ thấy sỏi, đá bị lộ ra ngoài, thiếu sự kết dính của vữa xi măng - cát.

• Các vùng bê tông bị rỗ nặng có thể có hình dạng như "tổ ong", có thể dùng tay hoặc vật nhọn chọc sâu vào bên trong.

Nguyên nhân sâu xa

• Kỹ thuật đầm dùi ẩu: Đây là nguyên nhân chính. Đầm không kỹ, không đúng kỹ thuật khiến không khí không thoát ra ngoài được, tạo ra các lỗ rỗng bên trong khối bê tông.

• Tỷ lệ cấp phối sai: Trộn bê tông quá khô (thiếu nước) hoặc quá nhiều đá, ít xi măng và cát làm hỗn hợp mất tính dẻo, khó lấp đầy các kẽ hở.

• Cốp pha không kín khít: Cốp pha bị hở làm "chảy" mất nước xi măng trong quá trình đổ, chỉ còn lại cốt liệu đá, sỏi.

• Kỹ thuật đổ không đúng: Đổ bê tông từ độ cao quá lớn (>1.5m) gây phân tầng, đá sỏi nặng rơi xuống trước, vữa xi măng nổi lên trên.

Hậu quả nghiêm trọng

• Giảm khả năng chịu lực: Vùng bê tông bị rỗ trở thành điểm yếu của kết cấu, làm giảm cường độ chịu nén, có thể gây nứt, võng kết cấu.

• Thấm nước và phá hủy kết cấu: Nước mưa và hơi ẩm dễ dàng xâm nhập qua các lỗ rỗ, tiếp cận và gây ăn mòn, gỉ sét cốt thép bên trong, làm giảm tuổi thọ công trình.

• Mất thẩm mỹ: Bề mặt lồi lõm, xấu xí, tốn nhiều chi phí để xử lý bề mặt trước khi sơn bả.

Cách phòng tránh và khắc phục lỗi xây dựng này

• Phòng tránh:

  • Giám sát chặt chẽ công tác đầm dùi, yêu cầu thợ đầm kỹ, đúng kỹ thuật.

  • Kiểm tra độ kín khít của cốp pha trước khi đổ.

  • Sử dụng bê tông thương phẩm từ các trạm trộn uy tín để đảm bảo đúng cấp phối và độ sụt.

  • Yêu cầu tuân thủ đúng quy trình, kỹ thuật đổ bê tông.

• Cách khắc phục:

  • Rỗ bề mặt (nhẹ): Đục sạch phần bê tông yếu, vệ sinh và dùng vữa xi măng mác cao hoặc vữa sửa chữa chuyên dụng (Sika Grout) để trát lại.

  • Rỗ sâu, xuyên kết cấu (nặng): Đây là trường hợp cực kỳ nguy hiểm. Tuyệt đối không tự ý xử lý. Phải liên hệ ngay với kỹ sư kết cấu để có phương án gia cố chuyên nghiệp như khoan cấy thép, đổ bù bê tông cường độ cao, hoặc thậm chí là gia cố bằng các tấm thép bên ngoài.

Lỗi 2: Thép bị sai vị trí, sai chủng loại hoặc thiếu lớp bảo vệ

Đây là lỗi thi công phần thô cực kỳ nguy hiểm vì nó nằm ẩn bên trong bê tông, rất khó phát hiện sau khi đã hoàn thành.

Dấu hiệu nhận biết

• Phải kiểm tra trước khi đổ bê tông:

  • Thép bị sai vị trí: Dùng thước đo kiểm tra khoảng cách (a) giữa các thanh thép có đúng bản vẽ thiết kế không. Thép dầm, sàn bị đặt quá cao hoặc quá thấp.

  • Sai chủng loại: Đường kính thép (phi) nhỏ hơn so với thiết kế.

  • Thiếu lớp bảo vệ: Không có hoặc đặt thiếu "con kê" bê tông, làm cho cốt thép nằm quá sát với mép cốp pha. Có thể thấy thép lộ ra ngoài sau khi tháo cốp pha.

Nguyên nhân

• Sự cẩu thả của đơn vị thi công: Thợ làm ẩu, thiếu giám sát chặt chẽ từ kỹ sư.

• Cố tình rút ruột công trình: Nhà thầu không có tâm cố ý sử dụng thép có đường kính nhỏ hơn hoặc bớt số lượng thép để giảm chi phí.

• Thiếu hiểu biết: Đặt sai vị trí thép chịu lực (ví dụ: đặt thép mũ của sàn ở lớp dưới thay vì lớp trên).

Hậu quả khôn lường

• Kết cấu làm việc sai thiết kế: Mỗi vị trí của thanh thép đã được kỹ sư tính toán để chịu một loại lực nhất định (kéo, nén). Thép bị sai vị trí khiến kết cấu mất khả năng chịu lực, dễ bị nứt, võng, thậm chí sụp đổ.

• Phá hủy nhanh chóng: Thép không có lớp bê tông bảo vệ sẽ nhanh chóng bị gỉ sét khi tiếp xúc với không khí và độ ẩm, làm giảm tiết diện chịu lực và phá vỡ bê tông từ bên trong.

Cách phòng tránh và khắc phục

• Phòng tránh (Quan trọng nhất):

  • Yêu cầu và tham gia vào quá trình nghiệm thu cốt thép trước mỗi lần đổ bê tông. Đừng ngại đặt câu hỏi và yêu cầu đo đạc lại.

  • Lựa chọn một nhà thầu uy tín, có quy trình giám sát chất lượng rõ ràng.

  • Nếu không có chuyên môn, hãy cân nhắc thuê một đơn vị giám sát độc lập.

• Cách khắc phục:

  • Đây là một trong những lỗi thi công phần thô khó khắc phục nhất.

  • Nếu phát hiện sau khi đổ, cần phải có sự can thiệp của đơn vị kiểm định độc lập để đánh giá mức độ ảnh hưởng.

  • Các phương pháp gia cố có thể bao gồm dán sợi carbon, cấy thêm thép và đổ thêm một lớp bê tông gia cường... cực kỳ tốn kém và phức tạp.

Lỗi 3: Tường bị nứt sau khi xây - Nỗi ám ảnh của mọi gia chủ

Đây là lỗi rất dễ thấy và gây nhiều phiền toái, ảnh hưởng đến thẩm mỹ và chất lượng sống.

Dấu hiệu nhận biết

• Xuất hiện các vết nứt trên bề mặt tường xây thô hoặc tường đã tô trát.

• Tường bị nứt sau khi xây có thể có nhiều hình dạng: nứt chân chim, nứt ngang, nứt dọc, nứt xiên ở các góc cửa.

Phân loại nguyên nhân và hậu quả

• Nứt do vữa tô trát (nứt bề mặt):

  • Nguyên nhân: Cấp phối vữa quá nhiều xi măng, tô tường quá dày trong một lần, tô khi tường quá khô hoặc khi trời quá nắng gắt, không bảo dưỡng tường tô.

  • Hậu quả: Chủ yếu ảnh hưởng đến thẩm mỹ, có thể gây thấm ẩm cục bộ.

• Nứt do kỹ thuật xây gạch:

  • Nguyên nhân: Không khóa mạch gạch, mạch vữa không đều, gạch quá khô khi xây, tường xây quá cao trong một ngày.

  • Hậu quả: Tường yếu, liên kết kém.

• Nứt do kết cấu (NGHIÊM TRỌNG):

  • Nguyên nhân: Móng bị lún không đều, dầm sàn bị võng, kết cấu chịu tải không đủ.

  • Hậu quả: Đây là dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm về sự an toàn của cả công trình. Vết nứt thường lớn, có xu hướng mở rộng theo thời gian và thường xuất hiện ở các vị trí chịu lực.

Cách phòng tránh và khắc phục

• Phòng tránh:

  • Yêu cầu thợ trộn vữa đúng tỷ lệ, xây đúng kỹ thuật.

  • Tưới ẩm cho gạch và tường trước khi xây và tô.

  • Đóng lưới thép (lưới mắt cáo) ở các vị trí tiếp giáp giữa tường và cột/dầm trước khi tô để chống nứt.

  • Quan trọng nhất: có một thiết kế kết cấu chuẩn và một đơn vị thi công tuân thủ thiết kế đó.

• Cách khắc phục:

  • Nứt bề mặt: Đục rộng vết nứt theo hình chữ V, vệ sinh sạch sẽ, tưới ẩm và dùng vữa sửa chữa chuyên dụng hoặc keo trám khe đàn hồi để xử lý.

  • Nứt kết cấu: Không được tự ý trám vá cho đẹp. Phải tìm đến kỹ sư kết cấu để xác định nguyên nhân gốc rễ và đưa ra giải pháp gia cố nền móng hoặc kết cấu chịu lực trước khi xử lý vết nứt.

Phòng bệnh hơn chữa bệnh

Các lỗi thi công phần thô thường bị che lấp bởi lớp sơn, gạch ốp lát hào nhoáng bên ngoài, nhưng hậu quả của chúng thì âm ỉ và vô cùng tốn kém để khắc phục. Cách tốt nhất để có một ngôi nhà vững chắc không phải là tìm cách khắc phục lỗi xây dựng, mà là phòng tránh chúng ngay từ đầu.

Điều này đòi hỏi hai yếu tố cốt lõi: Một là sự trang bị kiến thức cơ bản của chủ nhà, hai là và quan trọng hơn cả, việc lựa chọn một nhà thầu thi công có tâm, có tầm, có quy trình giám sát chất lượng nghiêm ngặt.

Đừng để ngôi nhà mơ ước của bạn bị đe dọa bởi những sai sót kỹ thuật. Tại Xây Dựng Kim Anh, chúng tôi cam kết thi công với sự minh bạch, tuân thủ tuyệt đối các tiêu chuẩn kỹ thuật và đặt sự an toàn của công trình lên hàng đầu.

➡️ Hãy là một chủ nhà thông thái, tìm hiểu ngay Dịch vụ xây nhà phần thô chuyên nghiệp của chúng tôi để được tư vấn và xây dựng một nền tảng vững chắc cho tương lai!

---

Thông tin liên hệ Công ty TNHH Thiết kế và Xây Dựng Kim Anh:

• Địa chỉ: 98/5 Nguyễn Thị Đẹt, Ấp 25, Xã Đông Thạnh, TP Hồ Chí Minh

• Hotline/Zalo: 0974 776 305 – 0966 289 559 – 0987 244 305

• Email: xaydungkimanh@gmail.com

• MST: 0314264130